Zaćma – Czym jest i jak się ją leczy

leczenie zacmyZaćmę można wyleczyć.
Zaćma zwana również kataraktą to choroba wrodzona lub nabyta, związana ze zmętnieniem soczewki oka. Do najczęstszych objawów zaćmy należą zaburzenia przemiany materii soczewki, co powoduje problemy z widzeniem, a może nawet prowadzić do całkowitej utraty wzroku.

Zaćma, czyli zmętnienie soczewki…

Zaćma najczęściej występuje w starszym wieku, na ogół po 50. roku życia i stanowi efekt urazów lub przyjmowania niektórych leków, w tym także kortykosteroidów. W wielu wypadkach pojawienie się zaćmy nie jest, jednak do końca znane, co dotyczy także osób starszych. Specjaliści wskazują, że wpływ na to może mieć proces starzenia się organizmu oraz zaburzenia metaboliczne. Zaćma pojawia się także u osób młodych, zwłaszcza tych, które zmagają się z krótkowzrocznością lub cukrzycą. W każdym ze wskazanych przypadków choroba ta może mieć charakter wrodzony lub zostać nabyta. Jest to jedna z głównych przyczyn uszkodzenia wzroku. Jak wskazuje Światowa Organizacja Zdrowia skutecznym leczeniem zaćmy jest operacja, a zabiegi wykonywane w przypadku pacjentów z zaćmą należą obecnie do najczęściej wykonywanych w okulistyce.

Rodzaje zaćmy

Wskazuje się na kilka rodzajów zaćmy, co wiąże się m.in. z wiekiem pacjenta, którego ona dotyczy oraz innymi objawami. Są to:

  1. Zaćma kolorowa, kiedy zmętnienie pojawia się w powierzchniowych warstwach soczewki, a dodatkowymi objawami, jakie się pojawiają jest także zaburzenie w ostrości widzenia, a nawet podwójne widzenie;
  2. Zaćma podtorebkowa czaszowata, czyli zmętnienie tylnej torebki soczewki. Jej przebieg jest rozłożony w czasie, a objawy nie są mocno widoczne. Pojawia się rozszczepienie światła i trudności z wykonywaniem niektórych czynności na co dzień;
  3. Zaćma jądrowa – jest to zmętnienie w jądrze soczewki, które rozwija się powoli i nie prowadzi do zaburzeń w zakresie ostrości widzenia. Może jednak przyczyniać się do rozwoju krótkowzroczności.

Zaćma wrodzona – czym jest i jak ją rozpoznać?

Wrodzona choroba towarzyszy od momentu narodzin lub też rozwija się już w pierwszych latach życia. W przypadku zaćmy przyczyn całkowitego lub częściowego zmętnienia soczewki może być wiele, a najczęściej wskazuje się na anomalie metaboliczne lub chromosomalne, a także przyjmowanie niektórych leków w ciąży, co ma wpływ na rozwój płodu.

Wrodzona katarakta może być także spowodowana nieprawidłową budową oka, które kształtuje się w pierwszych miesiącach życia człowieka. Wpływ na to ma również choroba matki, taka jak różyczka, grypa lub żółtaczka zakaźna. Zaćma występuje rodzinnie, co wynika z genetycznych predyspozycji do tej choroby. W tym przypadku u dzieci we wczesnym dzieciństwie można dostrzec szarą źrenicę, która może wskazywać na początki zaćmy. Z biegiem lat zaćma rozwija się i zdarza się, że w przypadku dzieci odkrywa się ją np. w wieku szkolnym, kiedy dziecko samo dostrzega zaburzenia w prawidłowym widzeniu.

Sposoby leczenia zaćmy

Leczenie zaćmy wiąże się z postacią jaką ona ma. W przypadku wrodzonej katarakty konieczny jest zabieg operacyjny. W sytuacji, gdy pojawia się ona u dziecka w młodym wieku lub u niemowlęcia i ma szeroką postać – wówczas wykonuje się operację już w pierwszych dniach lub tygodniach życia, by dziecko mogło potem sprawnie się rozwijać i prawidłowo widzieć.

Zaćma może pojawić się jako następstwo chorób oczu, w tym takich jak: stany zapalne, jaskra lub odwarstwienie się siatkówki. Chorują też osoby młode, zmagające się z cukrzycą i w tym przypadku zaćma szybko się rozwija i wymaga operacji.

Chirurgiczne usunięcie choroby daje dobre rezultaty. Stosuje się przy tym zabieg wszczepienia sztucznej soczewki. Operację katarakty można wykonać tylko raz, a sam zabieg niesie ze sobą ryzyko powikłań, takich jak np. krwotok do wnętrza gałki ocznej. Są to sporadyczne sytuacje, ale mogą one nawet zagrażać życiu pacjenta.

Jeśli szukasz dobrego źródła informacji na temat operacji zaćmy warto zacząć poszukiwania od zajrzenia na stronę CMP https://cmp.med.pl/zakres-uslug/vademecum-operacja-zacmy/. Zajdziesz tam wszystko o zaćmie, leczeniu zaćmy i o samym zabiegu usunięcia zaćmy.

Po wykonaniu operacji pacjent przechodzi także badania kontrolne – w pierwszym dniu po zabiegu. Wówczas konieczne jest także przyjmowanie kropli z antybiotykiem i steroidami przed około czterech tygodni po operacji. Lekarze zalecają też przez kilka tygodni unikać wysiłku fizycznego.

Co istotne, nie mamy wpływu na pojawienie się zaćmy. W przypadku uwarunkowań genetycznych jest ona efektem predyspozycji rodzinnych. Można, jednak przeciwdziałać jej rozwojowi, wykonując regularne badania i dbając o stan zdrowia oka.