Upadki osób w starszym wieku, to ogromne i wciąż rosnące zagrożenie. Zdarzają się bardzo często. Brak reakcji ze strony rodziny czy społeczności, w której żyją, w wielu przypadkach powoduje znaczące ograniczenie aktywności ruchowej tych osób, co z kolei bardzo szybko wraca w postaci jeszcze większego problemu dla środowiska, w którym te osoby funkcjonują.
Syndrom Poupadkowy: Post Fall Syndrome jako nowa epidemia
Niezbędna rehabilitacja tych osób – jeśli w ogóle jest podejmowana – często hamowana jest przez Syndrom Poupadkowy. Pacjenci boją się wielu koniecznych ćwiczeń, bo przecież mogą upaść w trakcie ich wykonywania. Terapeuci także boja się ryzyka ponownego upadku swoich podopiecznych, więc niejednokrotnie ograniczają terapię do najbardziej podstawowych, dość pasywnych ćwiczeń. Ośrodki rehabilitacji i domy opieki też boja się upadków takich pacjentów, a coraz częściej również oskarżeń o niedopilnowanie takich osób, czy wręcz pojawiających się na wzór USA i Europy Zachodniej pozwów o odszkodowanie ze strony rodzin osób poszkodowanych. Wszyscy się boją. W literaturze pisze się o Fear of Falls lub Post Fall Syndrome
Syndrom Poupadkowy sprowadza się do lęku przed upadkiem. 33% osób powyżej 65 roku życia mieszkających samodzielnie upada co najmniej 1 raz w ciągu roku
Upadek i strach przed upadkiem ogranicza pewność siebie osoby starszej oraz powoduje utratę wiary we własne możliwości ruchowe. Pacjent ogranicza aktywność fizyczną w obawie przed ponownym upadkiem. Syndrom Poupadkowy dotyczy zarówno osób, którym już przytrafił się upadek , jak i tych, które do tej pory nie miały do czynienia z upadkiem, ale na przykład obserwowały bliskich lub znajomych, których życie zmieniło się po upadku lub osoby, które zaczynają odczuwać problemy z zachowaniem równowagi.
Przyczyną opisywanego schorzenia jest oczywiście lęk, który nie zawsze musi być realny . Jest to lęk przed nieznana sytuacja, spowodowany niewiadoma. Osoba starsza, może stracić poczucie bezpieczeństwa, niezależność, przez co może przyjąć postawę bierną, a tym samym ograniczyć swoją aktywność.
Dane statystyczne dostępne w USA pokazują, że 12.9 milionów, czyli 36% populacji osób starszych jest dotknięta średnim do zaawansowanego lękiem przed upadkiem.
W grupie wiekowej >65 roku życia, upadki są główną przyczyną śmierci wśród zgonów spowodowanych nieszczęśliwymi wypadkami, a odsetek zgonów będących ich następstwem wzrasta z wiekiem do 70%
w grupie osób powyżej 75 roku życia(1).
Osoby starsze, które upadły, tracą przede wszystkim poczucie bezpieczeństwa, a to może doprowadzić do depresji. Skutki mogą się okazać na tyle groźne, iż osoby po upadku mogą zaprzestać wychodzić z domu, jak i angażować się w inne aktywności fizyczne czy społeczne. Paradoksem jest to, iż brak systematycznej aktywności fizycznej osłabia organizm, przez co takie osoby stają się bardziej narażone na ponowny upadek, którego tak bardzo się obawiają. Ograniczenie niezależności pacjenta wymaga zaangażowania rodziny i przyjaciół do pomocy przy najprostszych funkcjach życiowych (samodzielne wyjście do sklepu lub do lekarza). Bez pomocy zewnętrznej pacjent może utracić zdolność mieszkania samodzielnie.
Jak poradzić sobie z zespołem poupadkowym oraz ryzykiem upadku?
Pacjent powinien spotkać się z się z Fizjoterapeutą, który przebada pacjenta, używając testu badania równowagi. Przykładowym testem równowagi dynamicznej jest FSST TEST „Test Chodzenia po 4 kwadratach”.
Fizjoterapeuta może użyć ten lub inne testy – chodu, funkcjonalnej siły mięśniowej dolnej części ciała, zasięgu ruchu oraz stania na jednej nodze a wyniki porówna z normami dla wieku oraz płci. To da odpowiedz czy i jakie ćwiczenia należy zastosować.
Jeżeli Pacjent znajduje się w grupie ryzyka, Fizjoterapeuta powinien ustalić razem z pacjentem plan działania.
Zaangażowanie fizjoterapeuty to NAJSKUTECZNIEJSZY sposób walki z Syndromem Poupadkowym
Syndrom poupadkowy Syndrom Post Fall – Jak zapobiec jego skutkom? Skuteczna rehabilitacja w celu wyeliminowania lęku.
W trakcie rehabilitacji i wykonywania ustalonego planu bardzo ważne jest zabezpieczenie pacjenta przed upadkiem w celu wyeliminowania leku. Odpowiedzią na to wyzwanie jest nowoczesne i innowacyjne polskie rozwiązanie medyczne do rehabilitacji ruchowej: Balancer System . Zabezpiecza ono Pacjenta przed upadkiem podczas rehabilitacji, pozwala pacjentowi na zachowanie całkowitej swobody ruchu podczas ćwiczeń.
Balancer System: Pokonaj strach przed upadkiem. Prokinetic.pl
Balancer System
Pacjent używając Balancer System wie, że ryzyko upadku jest wyeliminowane i może skoncentrować się na wykonywaniu ćwiczeń, a nie na myśleniu o upadku. Rehabilitacja z użyciem Balancer System wspomaga tworzenie nowych wzorców ruchowych i pozwala pacjentowi na poznanie własnego, bezpiecznego zasięgu ruchu. Bez wprowadzenia tego typu zabezpieczenia, ograniczony lekiem pacjent, unika wielu aktywności, nie będąc pewny swoich możliwości.
Osoby rehabilitowane z wykorzystaniem urządzenia Balancer System podejmują się ćwiczeń, których dotąd nie odważyłyby się wykonać ze względu na strach przed upadkiem. Mało tego. Również terapeuci nie rekomendowaliby wielu wartościowych ćwiczeń, z uwagi na ryzyko utraty równowagi przez pacjenta oraz potencjalne urazy, jak również konieczność nieustannej asekuracji ćwiczącego.
Procedury rehabilitacyjne realizowane z wykorzystaniem Balancer System są refundowane przez NFZ.
Urządzenie jest już dostępne w domach opieki prowadzonych m.in. przez Medicover Senior, np. Domu Opieki Józefina w Józefowie pod Warszawą, czy w Willi Wiosenna w Święcicach, w województwie mazowieckim oraz w Domu Seniora Origin MemoryCare w Otwocku.
Przykładem innego typu ośrodka, w którym Balancer System znalazł doskonałe zastosowanie jest przyjmujące pacjentów z bardzo różnorodnymi schorzeniami, znakomicie rozpoznawalne w stołecznym środowisku rehabilitacyjnym Centrum Medyczne Damiana, czy cenione od dziesięcioleci przez polskich sportowców, jak również innych pacjentów ortopedycznych – Centrum Medycyny Sportowej również w Warszawie.
Więcej na www.prokinetic.pl
Źródło: 1. Beata Wojszel, Barbara Bień, Magdalena Przydatek: Wielkie problemy geriatryczne: II. Upadki; Medycyna Rodzinna 2/2001, s. 83-86