Choć osteoporoza występuję u ludzi obojga płci, to częściej atakuje kobiety. Częstość jej występowania wzrasta po ukończeniu 60. roku życia. Jest niebezpieczną chorobą, bo przez wiele lat nie daje żadnych objawów.
Osteoporoza – Choroba kości
Osteoporoza, zwana również zrzeszotnieniem kości, jest chorobą, polegającą na zaniku tkani kostnej, co w konsekwencji prowadzi do zwiększenia częstotliwości złamań. Najczęstsze są złamania kręgów, a tylko w 25-30 proc. choroba objawia się w postaci ostrego bólu. Inną konsekwencją osteoporozy jest złamanie kości udowej, w wyniku czego 50 proc. pacjentów traci zdolność samodzielnego poruszania się. U co piątej kobiety i co trzeciego mężczyzny w pierwszym roku po złamaniu dochodzi do śmierci.
Osteoporoza została uznana przez Światową Organizację Zdrowia za chorobę cywilizacyjną. W samej Unii Europejskiej co 30 sekund dochodzi do złamania z powodu osteoporozy.
Rodzaje osteoporozy
W przypadku osteoporozy można wyróżnić jej trzy typy:
- Osteoporoza pomenopauzalna, dotyczy kobiet po 50. roku życia. W tym czasie pojawia się problem niedoboru estrogenów, zachodzi proces dynamicznego zaniku kostnego. Najczęściej dochodzi do złamania kości promieniowej.
- Osteoporoza starcza, dotykająca zarówno kobiety, jak i mężczyzn. Zanik kostny jest znacznie wolniejszy. Najczęściej dochodzi do złamania kręgów biodra.
- Osteoporoza wtórna – stanowi około 20 proc. wszystkich przypadków i jest spowodowana innymi przyczynami, np. chorobami lub przyjmowanymi lekami.
Czynniki ryzyka osteoporozy
Przyczyną osłabienia tkanki kostnej jest niedobór wapnia w organizmie. W takiej sytuacji kość staje się krucha, lekka i porowata. Dochodzi do obniżenia gęstości tkani kostnej, co wiąże się z osłabieniem wytrzymałości na czynniki zewnętrzne.
Wśród czynników zwiększających wystąpienie osteoporozy, niezależnych od człowieka, wymienia się:
- płeć – u kobiet znacznie częściej,
- wiek,
- czynniki genetyczne – skłonności rodzinne do złamań związanych z osteoporozą,
- wczesne zakończenie miesiączkowania, przed 40. rokiem życia,
- występowanie niektórych chorób, np. wątroby, tarczycy, stawów, nerek.
Do czynników zwiększających wystąpienie choroby osteoporozy, zależnych od człowieka, zalicza się:
- dieta uboga w wapń,
- palenie papierosów,
- nadużywanie alkoholu,
- stosowanie niektórych leków, np. sterydów, leków przeciwpadaczkowych, uspokajających,
- aktywność fizyczna.
Osteoporoza objawy
Niestety choroba przez bardzo długo okres nie daje o sobie znać. Pierwszym jej symptomem jest najczęściej złamanie, które świadczy o zaawansowanej już chorobie. Do złamania dochodzi w wyniku lekkiego urazu i może dotyczyć różnych kości, przy czym najgorsze są złamania kręgów i biodra.
Niepokoić może szybki spadek masy ciała i zmniejszenie wzrostu oraz zaokrąglenia pleców. Choroba ta nazywana jest „cichym złodziejem kości”, bo nie daje żadnych objawów i nie powoduje bólu.
Diagnostyka osteoporozy
Potwierdzenia lub wykluczenia osteoporozy, dokonuje się poprzez badanie densytometryczne, czyli badanie gęstości kości*. Takie badanie powinien wykonani każdy, kto jest w grupie ryzyka – około 40. roku życia, kobiety w wieku 50. lat i mężczyźni około 60. roku życia.
Wynik od 1,0 do -1,0 to norma. Jeśli jest niższy niż -1, lekarz zleci dodatkowe badanie, m.in. poziomu wapnia i fosforu we krwi, poziom wapnia w dobowej zbiórce moczu, OB. Po serii badań lekarz dobierze odpowiednia terapię.
Sposoby leczenia osteoporozy
Najczęściej osteoporozę leczy się generycznymi bisfosfonianami. Mają one działanie antyresorpcyjne. Warunkiem prawidłowej terapii jest regularne przyjmowanie leków, wsparte dietą i aktywnością fizyczną. Jej celem jest zwiększenie masy kostnej, co wpływa na redukcję złamań.
Artykuł powstał we współpracy z firmą Norax Medical – http://noraxmedical.pl/ – specjalizującej się w sprzedaży nowoczesnego sprzętu do diagnostyki osteoporozy.