GERD, czyli refluksowa choroba przełyku

gerd zgagaRefluksowa choroba przełyku nie jest przyjemna.

Refluksowa choroba przełyku jest jedną z najczęstszych chorób przewodu pokarmowego. Jej objawami są: zgaga oraz regurgitacje (bierne cofanie pokarmu z żołądka do przełyku). Przyczyny GERD to zazwyczaj obecność krótkiego odcinka przełyku podprzeponowego lub zaburzenia funkcji zwieracza żołądka. Nasilanie się objawów pojawia się w przypadku palenia tytoniu lub jako skutek diety. Leczenie choroby jest ważne ze względu na ryzyko pojawienia się powikłań. Najcięższym z nich jest tzw. przełyk Barretta, który jest stanem przedrakowym.

Jak rozpoznać refluksową chorobę przełyku?

Rozpoznanie choroby przełyku przez lekarza stawiane jest najczęściej na podstawie obrazu klinicznego. Objawy takie jak zgaga, cofanie się pokarmów, ewentualnie ból w klatce piersiowej, często wystarczają do postawienia diagnozy. Ból w klatce piersiowej wymaga ponadto wnikliwej diagnostyki kardiologicznej, gdyż może świadczyć o problemach w obrębie serca.

Dodatkowe badania, takie jak gastroskopia lub badanie motoryki przełyku, powinny być wykonywane, gdy pojawią się objawy alarmowe. W przypadku ich obecności pomoc lekarska jest niezbędna. Objawami alarmowymi są przede wszystkim:

  • dysfagia – zaburzenia połykania,
  • odynofagia – bolesne połykanie,
  • nagła utrata masy ciała,
  • krwawienie z górnego odcinka przewodu pokarmowego.

Badanie przy pomocy endoskopu, czyli obrazowanie kamerą bezpośrednio wewnątrz przełyku i żołądka, jest niezbędne w przypadku, kiedy choroba refluksowa przebiega w sposób nietypowy – przy podejrzeniu powikłań GERD-u oraz wśród ludzi powyżej 40. roku życia. Sugerowane jest, aby wszystkie wątpliwości dotyczące przebiegu choroby skonsultować z lekarzem.

Jak leczony jest GERD?

Leczenie zgagi wywołanej przez refluksową chorobę przełyku opiera się na podawaniu leków oraz postępowaniu niefarmakologicznym.

Postępowanie niefarmakologiczne, łagodzące objawy zgagi, to:

  • Zmniejszenie masy ciała – w przypadku wysokiego indeksu masy ciała (BMI) zalecane jest zrzucenie zbędnych kilogramów. Otyłość jest czynnikiem pogarszającym objawy refluksowej choroby przełyku.
  • Unikanie pokarmów pogarszających objawy – kawy, alkoholu, tłustych pokarmów oraz czekolady.
  • Unikanie spożywania posiłku mniej niż 2-3 godziny przed snem. W przypadku, kiedy nasilenie objawów pojawia się nocą, należy ograniczyć spożywanie posiłków późnym wieczorem. W przypadku nocnych zgag należy rozważyć uniesienie wezgłowia łóżka przed snem lub spanie na wysokiej poduszce.

Leczenie lekami opiera się głównie na stosowaniu preparatów hamujących powstawanie kwasu żołądkowego lub zobojętniających kwas żołądkowy.

W przypadku powikłanego zespołu GERD niezbędne bywa leczenie polegające na wycięciu fragmentów zmienionego morfologicznie nabłonka przełyku. Osiągane jest to zwykle przy pomocy endoskopu lub poprzez techniki małoinwazyjnej chirurgii. Powikłania refluksowej choroby przełyku wśród osób otyłych wymagają interwencji w tym obszarze. Jeśli próby zmniejszenia masy ciała poprzez interwencje dietetyczne nie przynoszą odpowiedniego skutku, rozważone mogą być operacje bariatryczne, czyli polegające na chirurgicznym zmniejszeniu żołądka.