Tradycyjna linia spadkowa

W przypadku śmierci osoby, która ostatniej woli nie sporządziła, bądź nie jest ona uznawana przez prawodawcę, o dziedziczeniu majątku oraz kolejności dziedziczenia decyduje Kodeks Cywilny. Określa on dokładnie, w jakiej kolejności bierze się pod uwagę kolejnych krewnych w linii spadkowej. Tak więc tradycyjnie dziedziczenie zaczyna się od dzieci zmarłego oraz małżonka, jeśli zdecydują one zrzec się spadku (bądź zmarły nie posiadał potomstwa), spadek przechodzi na wnuki.

Następni w linii są bracia i siostry, ich potomstwo, a dopiero potem rodzice zmarłego, jak określa prawo rodzinne (https://smadwokaci.pl/obszary-praktyki/prawo-rodzinne/). Jeśli jednak zmarły pozostawił po sobie testament, sprawa dziedziczenia wygląda inaczej.

Jak sprawdzić testament zmarłego?

To, czy zmarły pozostawił po sobie ostatnią wolę, można sprawdzić w Notarialnym Rejestrze Testamentów. Organ ten odpowiedzialny jest za legitymizację oraz archiwizację wszelkich dokumentów związanych z testamentowym postępowaniem spadkowym. Jeśli interesuje nas zapoznanie się ze statusem ostatniej woli zmarłego, należy złożyć odpowiedni wniosek do Notarialnego Rejestru Testamentów. Należy zaznaczyć, że Rejestr nie udostępni nam treści testamentu, lecz wskaże kancelarię, w której testament został złożony. By do takiej informacji być uprawnionym trzeba do wniosku załączyć akt zgonu zmarłego oraz uiścić opłatę notarialną.

Może okazać się, że w Rejestrze brakuje informacji o testamencie danego obywatela. Oznacza to, że nie został on prawdopodobnie sporządzony zgodnie z wytycznymi i nie jest potwierdzony notarialnie. W takim przypadku należy wszcząć postępowanie sądowe. W tym celu należy zawnioskować do sądu rejonowego.

Dziedziczenie po dzieciach – kiedy do niego dochodzi?

Treść testamentu

Jeśli zmarły pozostawił po sobie prawomocny testament, to o kolejności dziedziczenia decyduje bezpośrednio jego treść. Podczas sporządzenia testamentu wskazać można dowolnego spadkobiercę, nieważne czy jest spokrewniony ze zmarłym czy też nie. W ramach ostatniej woli, zmarły może również przekazać swój majątek różnym podmiotom prawnym, np. organizacjom charytatywnym. Jeśli w testamencie zostaną wskazani rodzice zmarłego, to i w tym przypadku wg prawa spadkowego przysługuje im majątek, bez zbędnych precedensów. Należy to jednak do całkowitej decyzji spadkodawcy, kogo wskaże jako spadkobiercę. Warto zaznaczyć, że testament sporządzić może tylko osoba o pełnych zdolnościach prawnych, czyli pełnoletnia i w pełni władz umysłowych.

Prawo spadkowe (https://smadwokaci.pl/obszary-praktyki/prawo-spadkowe/) jednak bierze również jednak pod uwagę przypadek, w którym to rodzice zmarłego nie zostali wspomnieni w testamencie, a należy im się część majątku. Rodzice mogą żądać tzw. zachowku od osób, które w testamencie uwzględnione zostały. Zachowkiem nazywa się instytucję chroniącą osoby bliskie zmarłemu – jest to kompromis między swobodnym podzieleniem majątku przez zmarłego a prawem do udziału w spadku osób bliskich. Podstawą do zachowku jest fakt, że często majątek osoby zmarłej jest efektem pracy wielu pokoleń, w tym również rodziców. Tak więc zachowek jest ułamkiem wartości udziału spadkowego, który przypadałby wskazanej osobie, gdyby była uwzględniona w testamencie. Rodzice o zachowek mogą ubiegać się jednak jedynie wtedy, gdyby w przypadku braku testamentu otrzymali część spadku, czyli np. w przypadku braku potomstwa zmarłego.

Dziedziczenie po dzieciach jest możliwe, jednak by do tego doszło muszą zajść odpowiednie warunki. Rodzice mogą być uwzględnieni w testamencie, otrzymać cześć w ramach tradycyjnej linii spadkowej bądź żądać zachowku. W każdym z tych 3 przypadków przypada rodzicom co najmniej część tego, co zmarły po sobie zostawił.