Terapia kreatywna w opiece paliatywnej

Słowo Seniora

Opieka paliatywna jest jedną z najtrudniejszych form opieki – mówimy przecież już nie tyle o tymczasowej chorobie i pielęgnacji, lecz o towarzyszeniu bliskiej osobie w procesie odchodzenia. Dodatkowo, w wielu przypadkach nieuleczalna choroba oznacza wiele bólu oraz dolegliwości natury psychicznej. Opiekunowie seniorów sięgają więc po przeróżne środki terapeutyczne, w tym po terapię kreatywną. I jest to jedna z bardzo dobrych decyzji.

Terapia kreatywna, zwana też arteterapią, jest formą rehabilitacji opartą na różnego typu rodzajach sztuki. Chociaż terapia ta świetnie sprawdza się ona także w innych przypadkach wymagających rehabilitacji chorego, to właśnie w opiece paliatywnej przynosi szczególne korzyści. Istotą tej metody terapii jest bowiem poprawa samopoczucia psychicznego i nawiązanie kontaktu z otoczeniem – każdy, kto choć raz podjął się opieki nad nieuleczalnie chorym seniorem wie, jak wielkie ma to znaczenie i jak trudne jest to zadanie.

Metody terapii kreatywnej

  • arteterapia plastyczna

To wszystkie te aktywności, dzięki którym nasz senior będzie tworzył. Może być to zarówno malarstwo, jak i rysunek czy choćby rzeźba. Oczywiście nie każdy chory, wymagający opieki paliatywnej, będzie w stanie wykonać choćby najprostsze tego typu prace. Niemniej w wielu przypadkach jest to możliwe, a senior odnajdujący się w tej aktywności rzeczywiście zapomina o bólu i umieraniu choć na chwilę.

  • biblioterapia

Po biblioterapię warto sięgnąć zawsze – nawet wtedy, gdy wydaje nam się, że chory nie ma już z nami większego kontaktu. Albo gdy wyraźnie odcina się od rodziny/opiekunów i kategorycznie odmawia wzięcia udziału w jakiejkolwiek aktywności. Bardzo często okazuje się bowiem, że niepytany i nawet trochę „przymuszany” do słuchania lektury bliski – chcąc nie chcąc, angażuje się w tę formę terapii. Poprawia mu się humor, zapomina o bólu, a myśli wypełniają słowa z książki.

  • muzykoterapia

O leczniczym działaniu muzyki wiadomo już od bardzo dawna. Warto więc szczegółowo wypytać seniora, jakiego typu muzyki chciałby słuchać i na stałe umieścić w pokoju sprzęt grający. Muzykoterapia nie powinna jednak przebiegać w stały, monotonny sposób – urozmaicenie dźwięków i sięganie po różne typy muzyki jest bardzo korzystne z punktu widzenia opieki. Sam senior, nawet, jeśli nie ma ochoty na muzykę jako taką, może z przyjemnością posłuchać odgłosów z polnej łąki czy „z okolic strumienia”.

W przypadku, gdy chory jest w ogólnie dobrym stanie, tj. może się poruszać, aktywnie uczestniczyć w niektórych zajęciach, szczególnie zaleca się choreoterapię, czyli leczenie tańcem oraz dramatoterapię (odgrywanie ról). Metody te pozwalają na pełne zaangażowanie i cieszą się świetnymi rezultatami, zwłaszcza pod kątem stanu psychicznego naszego pacjenta.

Myśląc o terapii kreatywnej, musimy pamiętać o dwóch aspektach. Po pierwsze – metoda ta może być wykorzystywana nie tylko w domu, ale i w zakładzie opiekuńczym. Warto porozmawiać o jej wprowadzeniu z personelem lub dyrekcją, opcjonalnie sami możemy podejmować działania terapeutyczne podczas odwiedzania chorego.

Po drugie – nie zapominajmy, że jeśli stan seniora na to pozwala, bardzo pożądaną i dobrą metodą jest terapia grupowa. Szczególnie w przypadku choreoterapii oraz dramatoterapii przynosi ona bardzo zadowalające efekty.