Dorsz to jedna z najmniej kalorycznych ryb, a przy tym zawiera cenne substancje, witaminy i pierwiastki, które korzystnie wpływają na nasze serce, a także poprawiają odporność i koncentrację.

Dorsz to drapieżna ryba morska pełna wartościowego białka i kwasów z rodziny omega-3, które mają korzystny wpływ na serce. Oprócz tego ryba bogata jest w witaminy i mikroelementy, które wzmacniają układ odpornościowy, z tego względu dorsz powinien pojawiać się na naszym talerzu zwłaszcza jesienią, ale i przez cały rok warto pamiętać o tej rybie.

Można go przyrządzić na wiele sposobów, a jego zaletą jest to, że nie ma ostrego rybiego zapachu, ma białe delikatne mięso i mało ości. Doskonale sprawdza się u osób, które nie przepadają za rybami, a które ze względów dietetycznych chciałyby jednak wprowadzić to zdrowe mięso do swojej diety.

Dorsz – kilka faktów

Dorsz zamieszkuje głównie Ocean Atlantycki i morza północnej Europy. Nazwą dorsz określamy najczęściej dorsza atlantyckiego, osiągającego nawet 2 metry długości i 60 kilogramów wagi, a także dorsza bałtyckiego, który jest podgatunkiem dorsza atlantyckiego i dochodzi do długości 1,3 metra długości. Dorsz atlantycki potrafi żyć nawet 40 lat, gdy wersja bałtycka – 20. Innymi popularnymi rybami kryjącymi się pod tą nazwą są dorsz pacyficzny i dorsz arktyczny.

Pożywieniem dorsza są mniejsze ryby jak makrele, śledzie i narybek. Największym złowionym dorszem w Polsce był ten z 2001 roku o wadze 28,9 kilograma i długości 1,59 cm (za: Wiadomości Wędkarskie).

Dorsz – składniki odżywcze

Dorsz zawiera mało cholesterolu, bo tylko 45 mg na 100 gram mięsa. W 100 g mięsa z dorsza znajdziemy prawie 18 g białka i 0,67 g tłuszczów przy zaledwie 82 kcal, dzięki czemu będzie doskonałą alternatywą dla chudego drobiu i czerwonego mięsa dla osób, które są na diecie. Ponadto zawiera cenne aminokwasy, które nie są wytwarzane przez organizm ludzki, jak lizyna, leucyna, walina, izoleucyna i treonina. Oprócz tego w dorszu znajdziemy selen (pokrycie prawie 50% dziennego zapotrzebowania), wapń, fosfor, jod, witaminę A i witaminę D3. Z dobroczynnych witamin warto wymienić witaminę B1, która odpowiada za prawidłową pracę układu nerwowego i chroni przed zaburzeniami pracy serca; B12, która chroni przed anemią; B6, która reguluje ciśnienie tętnicze i poprawia pracę serca oraz witaminę PP (niacynę), która obniża poziom cholesterolu.

Największą zaletą dorsza jest wysoka zawartość kwasów z rodziny omega-3, około 0,2 g na 100 g, które mają duże znaczenie w profilaktyce chorób układu krążenia – Europejskie Towarzystwo Kardiologiczne zaleca suplementację tych kwasów zarówno w formie gotowych preparatów, jak i w formie naturalnej przy jednoczesnym obniżeniu spożycia soli.

Dorsz wskazany przy chorobach serca

Ze względu na cenną wartość odżywczą dorsz może być spożywany nawet przez kobiety w ciąży i dzieci. Szczególnie jednak zalecany jest osobom, które mają zdiagnozowane choroby krążenia jak miażdżyca i nadciśnienie tętnicze krwi.

Najistotniejszym składnikiem dorsza i innych ryb ważnym w profilaktyce i leczeniu chorób serca są wielonienasycone kwasy tłuszczowe z rodziny omega-3, które obniżają stężenie cholesterolu całkowitego, triacylogliceroli oraz lipoprotein LDL, a także obniżają ciśnienie krwi i przeciwdziałają tworzeniu się zakrzepów w ścianach naczyń krwionośnych. Kwasy wpływają pozytywnie na pracę mózgu, w tym wspomagają koncentrację. Powinny być uwzględnione w diecie osób z dną moczanową, ponieważ działają przeciwzapalnie.

Za ochronne działanie na serce odpowiada również potas, który bierze udział w regulacji ciśnienia krwi, gospodarki mineralnej i wpływa na prawidłową pracę mięśni. Dorsz zatem to ryba idealna dla osób na diecie i przyjmujących leki obniżające ciśnienie krwi.

Pomimo swoich walorów odżywczych dorsz nie powinien być spożywany przez osoby uczulone na ryby. Wszystko przez parwalbuminę, czyli białko występujące w mięśniach, które jest alergenem i może powodować problemy żołądkowo-jelitowe, pokrzywkę, czasem również napady astmy.

Dorsz w kuchni

Z dorsza występującego w Norwegii uzyskuje się ikrę, tłuste wątróbki, policzki, języki, a nawet całe szczęki, które uchodzą tam za przysmak i nazywane są twarzami dorsza. W Polsce najpopularniejsze i łatwiej dostępne są filety z dorsza, znajdziemy również polędwice i tusze, rzadziej spotyka się go wersji wędzonej.

Formy dorsza dostępne w sklepach można sprawdzić tutaj:

https://www.makro.pl/swiat-produktow/ryby-makro/ryby-morskie/dorsz.

Dorsza najlepiej przygotowywać na parze, w piekarniku lub gotując. Należy unikać smażenia, które wytwarza niekorzystne dla zdrowia kwasy nasycone i kwasy tłuszczowe trans, a także powoduje duże straty cennych kwasów omega-3. Będzie za to doskonałą bazą do zupy rybnej lub smacznym głównym składnikiem obiadu w połączeniu z ziołami i zdrowymi warzywami. Dorsz dobrze smakuje również z owocami, na przykład salsą owocową lub z jabłkiem.

Dorsz to jedna z najbardziej znanych ryb na świecie. Słynie ze swojego zdrowego mięsa i delikatnego smaku. Warto zapoznać się z tą rybą bliżej, szczególnie że w morzach coraz mniej jest dorsza bałtyckiego i zredukowano jego połów, za to możemy rozkoszować się smakiem dorodnego dorsza atlantyckiego, którego możemy jeść bez obaw.